Wiosna coraz częściej zagląda w nasze okna. Więcej czasu spędzamy na dworze, co zachęca nas także do podjęcia pierwszych ogrodowych prac. Część z nich pewnie już wykonaliśmy w marcu, ale zostało kilka niezbędnych ogrodowych prac, jakie koniecznie trzeba przeprowadzić wiosną – w kwietniu i maju. Sprawdź, jak przygotować ogród do pełni rozkwitu.
Na wiosnę czekają wszyscy miłośnicy prac w ogrodzie. To czas, kiedy pracy jest najwięcej, jednak dobra organizacja i planowanie zadań powodują, że w okresie letnim nasz ogród będzie błyszczał zielonymi barwami, obrodzi bogatymi plonami i jednocześnie oszczędzi nam pracy w najbardziej gorące miesiące. Pogoda bywa kapryśna i może nas zaskoczyć, jednak kwiecień i maj to miesiące, w których nawet przymrozki nie są w stanie zatrzymać rozwijającej się przyrody i wzrostu roślin. Co musimy zrobić już teraz?
Początki wiosny w ogrodzie
Za prace w ogrodzie trzeba zabrać się mniej-więcej już od kalendarzowej wiosny, czyli na koniec marca. Wtedy to należy oczyścić trawnik z zasuszonych pozostałości po jesieni – gałęzi, liści i uschniętych źdźbeł trawy. Pomocne okażą się specjalne grabie do liści, których szerokość można swobodnie dopasowywać do naszych potrzeb. Ziemię w trawniku można już spulchniać przy pomocy profesjonalnych glebogryzarek, a w przypadku małych powierzchni i dobrze zachowanego trawnika z pewnością wystarczy zabieg nakłuwania trawnika przy pomocy wideł. Trawnik można zacząć pomału nawozić prostymi, naturalnymi nawozami. Jeśli nie ma przymrozków w nocy, możemy także pokusić się o dosiewanie nasion w miejscach, gdzie trawa jest przerzedzona. Należy też przyjrzeć się drzewom, czy nie mają chorych części, zasuszonych gałęzi. Jeśli takie są, należy je wciąć, aby nie zaraziły całego drzewa, a nawet sąsiednich krzewów. Nie warto ich oszczędzać – i tak już z nich nic nie wyrośnie, a będą psuły efekt ładnie zadbanego ogrodu. Można także do samej ziemi przyciąć krzewy malin, agrestu, jeżyn, a nawet porzeczek (ale tylko tych, które były wsadzane jesienią do gruntu). Wszystkie cięcia należy zabezpieczyć pastą ochronną do roślin – sklepach ogrodniczych możemy kupić tak zwane maści ogrodnicze (polecamy na przykład Funaben 03 PA lub Eko-Dermę). Zapobiegnie to chorobom bakteryjnym i grzybiczym drzew, a także przyspieszy gojenie ściętych pędów i gałęzi. Wczesna wiosna to także najlepszy czas na opryski drzewek owocowych. Koniecznie trzeba przeprowadzić opryski na drzewach brzoskwini oraz jabłoni, ponieważ te drzewa są w początkach ciepłych miesięcy najbardziej narażone na ataki pasożytów, grzybów oraz pleśni.
Na przełomie marca i kwietnia możemy zabrać się także za sadzenie krzewów i drzewek owocowych, oczywiście tylko wtedy, gdy nie ma już często powtarzających się przymrozków. Kiedy nie ma już mrozu, możemy zdjąć folie ochronne i włókniny z drzewek, krzaków i grządek, które chroniliśmy zimą. Koniec marca to też dobry termin do wysiania kwiatów, które kwitną wczesną wiosną. Już w lutym w sklepach ogrodniczych można znaleźć nasiona nagietków, maku polnego i chabrów. Warto też postawić na byliny i kwiaty kilkuletnie. Jeśli ziemia nie jest zmarznięta, możemy wsadzać bratki, stokrotki, dzwonki i niezapominajki.
Warto też zadbać o iglaki. Można zabrać się za ich prześwietlanie, czyli wycinanie dużych gałęzi – tych najbliżej ziemi. Trzeba też podsypać iglaki korą, by dobrze trzymały wilgoć w kolejnych miesiącach pod drzewami. Kora zapobiega też rozrostowi chwastów.
Kwiecień – prace ruszają pełną parą
Kwiecień to miesiąc, w którym zaczyna się prawdziwa praca w ogrodzie – wtedy zaczynamy sianie, sadzenie i nawożenie roślin pełną parą.
Zacznijmy od przycinania tych drzewek, które są najbardziej wrażliwe na zimno i przymrozki. Są to przede wszystkim śliwy, morele oraz winorośle. Przycinamy także te drzewka, które kwitły wczesną wiosną, a nawet zimą, czyli forsycje, migdałki, oczary oraz kaliny. Kwiecień to ostatni dzwonek na pozostałe cięcia pielęgnacyjne drzewek i krzewów – należy usunąć uschnięte części i tak zwane „dziczki” na gałęziach. Te prace możemy wykonać tylko wtedy, gdy drzewa nie puściły pierwszych pąków. Jeśli są już zielone listki oraz zawiązki pąków kwiatów, jest za późno – musimy pamiętać, aby za cięcia w przyszłym roku wziąć się nieco wcześniej. W kwietniu możemy także przycinać róże (poza różami pnącymi) oraz wrzośce, skracając je o zeszłoroczne kwiatostany. To także czas na formowanie krzewów i drzewek zimozielonych, czyli na przykład bukszpanu. Jeśli w ogrodzie mamy rośliny pnące, sprawdzamy stan pędów oraz podwiązujemy je, jeśli jest to konieczne.
W tym czasie warto zająć się także przycinaniem drzew. W kwietniu możemy zabrać się także za sadzenie drzewek, jeśli nie zdążyliśmy z tymi pracami w marcu. Dobrą praktyką jest przysypywanie korzeni drzewek kopczykiem z ziemi, aby uchronić układ korzeniowy przed utratą wilgoci. Kiedy zobaczymy pierwsze pąki na drzewach, warto zająć się także opryskami drzewek. Ziemię dookoła drzewek należy odchwaścić oraz ściółkować dobrze rozłożonym i bogatym kompostem.
Mówi się, że kwiecień to najlepszy miesiąc na zakładanie i pielęgnację trawnika. Dlaczego? Zazwyczaj możemy liczyć na spore opady deszczu, więc mamy załatwioną sprawę częstego podlewania. Pogoda jest w miarę łaskawa, a dobrze wygrabiony trawnik świetnie przyjmuje odżywki i nawozy. Wysiana w tym czasie nowa trawa także ma szansę wzrosnąć z powodzeniem. Trzeba usunąć z trawnika zasuszoną trawę, dosiać nowe ziarna w miejsca prześwitów oraz nawozić trawnik. Warto jeszcze w kwietniu pozbyć się chwastów dwuliściennych z trawnika. Zrobimy to przy pomocy tanich i popularnych preparatów, takich jak Bofix lub Mniszek.
To także doskonały czas na wysiewanie warzyw i owoców w ogródku warzywnym. Wcześniej koniecznie przekopmy ziemię pod ogródek, usuńmy z niej pędy i uschnięte części roślin z poprzedniego roku oraz dodajmy nawozu, by użyźnić glebę. Do ogródka warzywnego używamy wyłącznie nawozów naturalnych, które nie będą wpływać na jakość żywności (na przykład nawozy z łajna końskiego). Możemy też rozważyć wsadzenie sadzonek warzyw do gruntu, ale tylko wtedy, gdy jesteśmy pewni, że przymrozki będą zdarzać się sporadycznie, a pogoda jest coraz lepsza). Dlatego bardziej wrażliwe warzywa wsadzamy dopiero w drugiej połowie miesiąca, a nawet w przypadku bardzo złej pogody czekamy z tymi pracami aż do maja. Jaki jest kalendarz wysiewu warzyw do gruntu? Początek miesiąca to dobry czas na groch, bób, szpinak, rzodkiewkę, szczypiorek, a do skrzynek wysiewamy paprykę i pomidory. Połowa kwietnia w kalendarzu ogrodniczym to idealna pora na wysiewanie porów oraz buraków. Natomiast na koniec miesiąca możemy wysiać cykorię, szczaw, późne odmiany kapusty, brokuły oraz skorzonerę.
Koniec kwietnia to dobry okres na wsadzanie sadzonek poziomek i truskawek. Wymagają one dobrze przygotowanego gruntu, a nawożenie gleby jest w tym przypadku obowiązkowe. Systematycznie należy także przeprowadzać pielenie ogródka oraz usuwanie chwastów. Jeśli zadbamy o to wczesną wiosną, mniej pracy przy pieleniu czeka nas latem. Koniecznie trzeba także monitować odpowiednią wilgotność gleby. Jeśli przez kilka dni nie pada deszcz, należy podlewać świeżo założony ogródek warzywny, ale także i trawnik – szczególnie w miejscach, gdzie została dosiana nowa trawa. Zadbajmy także o kwiaty, które kwitną wiosną. Na bieżąco należy usuwać przekwitłe kwiatostany roślin cebulowych (krokusów, szafirków i hiacyntów).
Na balkony i tarasy możemy wystawiać doniczki z kwiatami ozdobnymi i roślinami, które zimowały w piwnicach i garażach. Przy czym trzeba pamiętać, że jeśli będą szykowały się przymrozki, należy koniecznie wnieść je do domu na noc. Dobrą praktyką jest także hartowanie roślin doniczkowych. Polega ono na wystawianiu kwiatów w doniczkach na dwór w ciepłe dni lub nawet tylko na godziny. Z każdym dniem spędzają one coraz więcej czasu na dworze, do późnego wieczora lub od samego poranka. Po kilku tygodniach (zazwyczaj dwóch lub trzech) można bez obaw wystawić donice na dwór na stałe.
Maj w ogrodzie. Nie tylko relaks
Maj w ogrodzie to jeden z najpiękniejszych miesięcy. W tym czasie zaczynamy zbierać pierwsze plony, cieszyć się z piękna zieleni na całego oraz wykonywać wiele przyjemnych prac pielęgnacyjnych. Według kalendarza ogrodniczego to ostatni czas na wysadzanie roślin z rozsad do gruntu. Przed wysadzaniem, rośliny bardzo obficie podlewamy wodą, a samo sadzenie najlepiej zaplanować w dni pochmurne. W tym czasie możemy też przeprowadzić ostatnie nasadzenia roślin iglastych oraz zjawiskowych azalii i rododendronów.
Musimy też zadbać o drzewa owocowe. Przycinanie już za nami, ale należy także zająć się obrywaniem pąków. Dzięki temu możemy liczyć na to, że drzewka będą obficie owocować każdego roku. Drzewka owocowa warto, podobnie do iglaków, podsypać korą. Ściółkowanie powinno mieć wysokość około pięciu centymetrów. Dobrze taki zabieg przeprowadzić także pod drzewkami i krzewami słabo i płytko korzeniące, czyli na przykład azalie, magnolie, różaneczniki, wrzosy i wrzośce. W maju z pewnością przekwitną już także bzy, dlatego trzeba usunąć wyschnięte kwiatostany.
W maju pielęgnacja trawnika to głównie jego regularne przycinanie (koszenie) oraz podlewanie (najlepiej do południa, kiedy jeszcze temperatura nie jest za wysoka). Reagujemy na ewentualne niekorzystne zmiany w kondycji trawnika i jeśli to konieczne należy regularnie nawozić miejsce, gdzie trawa usycha.
Kiedy pojawiają się pierwsze pąki na drzewach, koniecznie trzeba przeprowadzać opryski chroniące rośliny przed chorobami grzybicznymi oraz pleśnią. Dla młodych drzewek i krzewów dobre jest także nawożenie nawozami azotowymi, które rozprowadzamy w obrębie korzeni, mieszając z ziemią. Maj to także wzmożony okres wzrostu warzyw i owoców w ogródku. Dlatego konieczne jest wyjątkowo regularne pielenie, a w daniach suchych podlewanie (podobnie jak trawnik – ogród warzywny podlewamy także rana, przed dużym słońcem i wysoką temperaturą). W połowie mają możemy wysiewać ogórki, fasolę, warzywa kapustne, selery i koper. To także czas na wysiewanie późnych marchwi, buraków i pietruszki.
