Schody powinny być przede wszystkim praktyczne. Mają być solidne, bezpieczne i wygodne dla wszystkich domowników. Jednak nie tylko łączenie kondygnacji w domu czy mieszkaniu to ich najważniejsze zadanie. Dobre schody muszą też wyglądać i być ozdobą wnętrza. Podpowiadamy, z jakich materiałów można wykonać schody wewnętrzne. Poznajcie ich wady i zalety oraz wybierzcie te, które najlepiej będą pasowały do Waszego wnętrza.
Co ma wpływ na wybór schodów?
Ustalenie tego, jakich schodów potrzebujemy, zależy od wielu czynników, więc przed podjęciem decyzji trzeba postawić sobie kilka ważnych pytań. Przede wszystkim zastanówmy się, jaką ilością miejsca dysponujemy – w małych pomieszczeniach (np. w bloku w mieszkaniu dwupoziomowym, w którym najczęściej łączymy salon z częścią sypialnianą) lepiej odnajdą się schody kręcone niż solidne schody tradycyjne. Warto też przewidzieć, kto ze schodów będzie korzystał. Osoby starsze i małe dzieci mogą mieć znaczne problemy ze schodzeniem i wchodzeniem po wąskich, ażurowych schodach, więc przy projektowaniu schodów wewnętrznych, koniecznie trzeba wziąć i to pod uwagę. Może się okazać, że dobrze zaprojektowane schody zapobiegną tragedii!
Właściwie przemyślane schody, by były wygodne, muszą mieć absolutne minimum 80cm szerokości. A najlepiej byłoby, gdyby miały około 1m szerokości. Właściwa wysokość stopni to 15-18 cm, a głębokość 25-32cm. Tylko zachowanie tych proporcji zagwarantuje nam, że będziemy po nich stąpać wygodnie i pewnie.
Wiele do powiedzenia, jak zwykle przy budowie i urządzaniu domu lub mieszkania, mają kwestie finansowe. Niektóre z proponowanych przez nas rozwiązań na schody wewnętrzne zamykają się w kwocie do 3-4 tys. zł, niektóre to jednak wydatek kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych. Wszystko to zależy w szczególności od materiału, stopnia skomplikowania konstrukcji, ilości stopni oraz elementów dodatkowych (takich jak na przykład balustrada). Dlatego przygotowaliśmy dla Was przegląd najczęściej polecanych i wykorzystywanych materiałów na schody. Nasze opinie z pewnością ułatwią Wam wybór.
Schody drewniane – prawdziwa klasyka
Drewno to jeden z najlepszych materiałów budowlanych. Ceni się je za naturalność, łatwość pielęgnacji oraz elegancję. Drewniane schody to wyjątkowa uniwersalność, którą docenią osoby lubiące zmiany we wnętrzach. Dzięki drewnianym schodom ich mieszkania i domy nie będą raz na zawsze określone jedynym stylem, a elastyczność schodów pozwala dopasować je praktycznie do każdego wnętrza – od stylizacji nowoczesnych, po bardziej klasyczne czy specyficzne (np. marynistyczne, angielskie, kolonialne). Drewno to także duża trwałość i ponadczasowość.
Najważniejszą kwestią jest wybór odpowiedniego gatunku drewna na schody oraz decyzja, czy będą to schody samonośne, czy ułożone na betonowym podkładzie. Zajmijmy się najpierw przeglądem gatunków drewna najlepszych na schody… opinie, jak to niezwykle często bywa, są bardzo podzielone. Niektórzy polecają drewno rodzime, inni zalecają wybór egzotycznych gatunków.
Drewno dębowe jest bardzo trwałe, a jego naturalny kolor świetnie wpisuje się niemal w każde wnętrze. To samo można powiedzieć o drewnie bukowym, które jest jednak nieco jaśniejsze, ale dzięki temu i bardziej plastyczne – świetnie sprawdza się w wersjach malowanych i bejcowanych, gdyż bardzo dobrze przyjmuje kolor i nie odbarwia się z biegiem czasu. Z rodzimych drzew liściastych wykorzystuje się na schody także wyjątkowo jasny jesion oraz ciemniejszy orzech. Szlachetna barwa tego drugiego gatunku drewna doskonale wpisze się w mieszkania o stylu kolonialnym oraz klasycznym. Mniej trwałe jest drewno sosnowe, które po kilku latach może mieć wiele wgnieceń i trudnych do usunięcia przebarwień (jedyną metodą jest wtedy przeszlifowanie takich schodów i ponowne lakierowanie). Generalnie za najmniej trwałe uznaje się gatunki drzew iglastych, dlatego nie polecamy wybierać ich na schody.
Jeśli zależy nam na wyjątkowej trwałości i bardzo efektywnym wyglądzie, warto postawić na drewno egzotyczne. Jest ono co prawda kilka razy droższe niż polskie gatunki drzew, jednak jego niespotykany rysunek, kolor i ogólny wygląd przywodzą na myśl luksus oraz elegancję. Do wyboru mamy między innymi teak, iroko i drewno bangkirai – te trzy gatunki, poza ciekawym wybarwieniem, są nieporównanie trwalsze od rodzimych drzew ze względu na dużą zawartość naturalnych olejków. Natomiast czerwony kolor drewna charakteryzuje drewno gatunku merbau, które niestety po czasie może się nierównomiernie odbarwiać, na przykład pod wpływem promieni słonecznych. Z kolei do eleganckich i loftowych wnętrz polecamy palisander – jego lekko czarne wybarwienie dopasuje się do minimalistycznych klimatów nowoczesnych wnętrz.
Wiele osób zastanawia się także, czy drewniane schody muszą być z tego samego drewna czy chociażby koloru, z jakiego wykonana jest podłoga. Absolutnie nie! W dobrym guście jest nawet to, by schody odznaczały się nieco od podłogi, a nawet z nią kontrastowały.
Osobna kwestia to problem wykończenia schodów drewnianych. Do wyboru mamy tradycyjny lakier do drewna lub bardziej nowoczesny, ale i pracochłonny w obsłudze olej. Lakier jest trwalszy i lepiej zabezpiecza drewno przed zarysowaniami i plamami, z kolei olej pozwala z drewna wydobyć naturalny rysunek słojów i wygląda bardzo naturalnie. Niestety jego wadą jest konieczność olejowania, co jest czynnością praco- i czasochłonną.
Pozostały problem to wybór pomiędzy schodami samonośnymi (ażurowymi) a pełnymi schodami, układanymi na betonowym podkładzie. Wiele zależy od naszej wizji domu, jego konstrukcji i możliwości, jakimi dysponujemy. Aczkolwiek trzeba pamiętać, że schody ażurowe są lżejsze, zajmują zazwyczaj mniej miejsca i dość łatwo jest je przearanżować po kilku latach. Czas ich wykonania jest bardzo krótki, ale jednocześnie też często ich cena jest wyższa niż schodów pełnych (oscyluje wokół 7-10 tys. zł, zależnie od stopnia skomplikowania, rodzaju drewna i ilości stopni). Z kolei pełne schody są bardzo stabilne, wytrzymałe i trwałe. Położenie schodów drewnianych (np. dębowych) na betonowym podkładzie to kwestia 4-5 tys. zł.
Hartowane szkło na schody
Hartowane szkło kojarzy się raczej z balustradami przy schodach, a nie z materiałem, z którego wykonane są stopnie schodów. Jednak to nowoczesne rozwiązanie zyskuje coraz więcej fanów i zdobywa wielbicieli zwłaszcza wśród właścicieli nowoczesnych domów i mieszkań. Bezpieczeństwo schodów wykonanych ze szkła zapewnia ich specjalna konstrukcja, która polega na warstwowym łączeniu schodów. Każda z tych warstw samodzielnie spełnia funkcję nośną. Dzięki temu, nawet jeśli jedna warstwa szkła pęknie, kolejna jest w stanie nas utrzymać.
Ciekawą opcją, choć trzeba przyznać, że niezbyt tanią, jest tak zwany fusing. To technika pozwalająca na stabilne i wytrzymałe łączenie różnych rodzajów szkła, jego faktur i barw, co umożliwia tworzenie w szkle niepowtarzalnych wzorów. Schody zyskują tym samym nowe oblicze, bardzo wyjątkowe i unikatowe. Niektórzy boją się stąpać po przezroczystych powierzchniach, dlatego dla ich komfortu polecamy wybierać schody szklane z matowego, mlecznego lub barwionego szkła.
Szklane schody pozwalają na zachowanie ogromnego minimalizmu. W klasycznej wersji łączone są metalowymi nitami, natomiast bardziej nowoczesne opcje pozwalają niejako wtapiać je w ściany. Dzięki temu nie są widoczne żadne łączenia, a kolejne stopnie wyglądają tak, jakby wyrastały ze ściany.
Metalowe schody wewnętrzne
Metalowe schody wykonuje się zazwyczaj z gotowych modułów, które wystarczy skręcić. Dzięki temu ich montaż jest dziecinnie prosty, szybki i tani. Z metalu wykonuje się zazwyczaj schody kręcone, dlatego świetnie sprawdzą się w małych pomieszczeniach – szczególnie jako schody łączące dwa poziomy w mieszkaniu 2-poziomowym. Schody wykonane ze stali lub żeliwne wpisują się dobrze zarówno w klasyczne wnętrza, jak i te nowoczesne. Wyglądają na lekkie, nie rzucają się w oczy, dlatego mogą być dobrym tłem dla eleganckich stylizacji domów i mieszkań. Ich możliwości łączenia z innymi materiałami dają duże pole do popisu przy tworzeniu indywidualnych aranżacji i rozwiązań.
Źródło zdjęcia: Depositphotos.com
Ich wadą może jednak okazać się nośność, która jest bardzo często ograniczona i niewystarczająca. Warto się temu przyjrzeć przed wyborem konkretnych schodów. Niektóre moduły utrzymują tylko do 100kg, inne dobrze radzą sobie przy 120-140kg obciążenia.
Płytki ceramiczne na stopniach
Wykończenie schodów przy pomocy kafli to bardzo tanie rozwiązanie – szczególnie w porównaniu do schodów szklanych lub drewnianych. Koszt sztandarowych schodów (oczywiście uzależniony od ilości stopni – my liczymy wydatki związane z montażem schodów na pierwsze piętro w typowej wysokości domu) zamyka się w kwocie 1 tys. zł (łącznie z opłatą za robociznę). Nie dziwi więc to, że Polacy bardzo często wybierają glazurę do wykończenia schodów w domu.
Warto też podkreślić różnorodność oferty glazury i terakoty do wykończenia schodów, która pozwala dopasować schody do stylu wnętrza i pomysłów domowników. Ponadto do wyboru są zarówno płytki rzeźbione i żłobione, które dedykowane są właśnie jako materiał na schody (tzw. stopnice), jak i „zwyczajne” kafle, które po odpowiedniej obróbce i położeniu, świetnie spiszą się na stopniach. Ceramiczne płytki są bardzo trwałe, nie odkształcają się, a dobra jakość gwarantuje, że nie będą pękać. Niewątpliwą zaletą jest też niesamowita łatwość pielęgnacji takich schodów. Wystarczy zamiatanie i przetarcie schodów mokrą szmatką, by doprowadzić je do czystości. Pięć minut i gotowe!
Miękkość pod stopami – wykładzina na schodach
Wykładzina to bodaj najtańsze rozwiązanie, ale ze względu na szybkie zużywanie materiału oraz estetykę, która wielokrotnie pozostawia wiele do życzenia, polecamy ją jako rozwiązanie tymczasowe. Wykładzina szybko się brudzi i może okazać się, że zwykłe odkurzanie nie wystarczy, a z czasem trzeba będzie ją również prać. Koszt wykończenia schodów pokrytych wykładziną dywanową to zaledwie kilkaset złotych.
Jednak poza niską ceną, wykładzina na schodach ma też inne zalety – skutecznie wygłusza stąpanie po schodach i wycisza kroki. Kładzie się ją bardzo szybko, nawet bez profesjonalnego przygotowania. Natomiast jej plastyczność, możliwość dowolnego przycinania pozwala dopasować ją do każdego rodzaju stopni, nawet tych najbardziej nieregularnych.
A może surowy beton na schodach?
Innym rozwiązaniem, trzeba przyznać, że na wskroś nowoczesnym i jednocześnie niezbyt łatwym, jest postawienie na surowy beton. To rozwiązanie pasuje wyłącznie do wnętrz, które nawiązują do modernizmu, stylu wielkomiejskich loftów oraz bardzo minimalistycznych wnętrz. Ze względu na trudność, jaką może sprawiać beton w samodzielnej aranżacji, warto przed podjęciem decyzji skonsultować ją z profesjonalnym dekoratorem lub architektem wnętrz. Dzięki ich wiedzy i radom uda nam się uniknąć stylizacyjnej wpadki i związanej z nią śmieszności.
Beton, by nie plamił się oraz by był dostatecznie trwały, trzeba koniecznie właściwe zaimpregnować. Wykorzystuje się do tego specjalne preparaty oraz lakiery do betonu – zapobiegają wchłanianiu wilgoci, pyleniu oraz kruszeniu tego materiału, który potrafi być bardzo delikatny.
Źródło zdjęcia: Depositphotos.com
Nie zapominajmy o balustradzie!
Przed wyborem materiału i charakteru balustrady, trzeba zwrócić uwagę na jej właściwe parametry. Wygodę i bezpieczeństwo, nawet dla najmłodszych użytkowników zapewni wysokość około 90cm (ewentualne wahania powinny iść w górę, niższa balustrada nie spełnia swojego zadania). Natomiast szerokość miedzy szczebelkami czy łączonymi elementami balustrady to maksymalnie 12cm.
Najbardziej popularne balustrady wykonuje się z drewna – stawiając tradycyjne szczebelki. Trzeba pamiętać, by zachować powyższe standardy, a także by i schody, i balustrada były wykonane z tego samego gatunku drewna. W tym przypadku to obowiązek.
Świetnie sprawdzają się także metalowe balustrady, nadające schodom elegancji. Raczej odradzamy całkowicie zabudowane balustrady z betonu, gdyż wyglądają ciężko i optycznie zabierają przestrzeń.
Nowoczesnym i bardzo dobrze współgrającym z przestrzenią materiałem na balustradę jest szkło hartowane. Jego przezroczystość nie dzieli wnętrza, a nadaje mu lekkości i świetnie wygląda zwłaszcza w nowoczesnych stylizacjach domów i mieszkań. Szkło hartowane jest kilka razy trwalsze od zwykłego szkła, więc nie trzeba obawiać się o bezpieczeństwo użytkowania balustrady z niego wykonanej.
Jeszcze lepszym pomysłem jest łączenie różnych materiałów i faktur. Doskonale prezentuje się balustrada wykonana z drewna i szkła, czy szkła i metalu.
