Zakup pierwszego mieszkania budzi wiele emocji. To poważna decyzja, bardzo często wiążąca się z koniecznością zaciągnięcia kredytu hipotecznego na lata. Podpowiadamy, jak wybrać odpowiednie mieszkanie, by być zadowolonym z decyzji. W naszym poradniku znajdziesz też odpowiedź na nurtujące pytania: jak skorzystać z programu MDM, jak zaplanować prace remontowe oraz jak urządzić pierwsze mieszkanie. Mieszkaj dobrze!
Jak wybrać pierwsze mieszkanie?
Wiele różnorodnych czynników wpływa na to, jakie warto mieszkanie wybrać. Najpierw musisz ustalić, na czym najbardziej Ci zależy, jak długo zamierzasz mieszkać w tym miejscu oraz dla ilu osób będzie to dom. W pierwszej kolejności zwróć uwagę na lokalizację nieruchomości. Najdroższe są mieszkania usytuowane w centrum miasta, tańsze na jego obrzeżach. Wybierz miejsce, biorąc po uwagę odległość od miejsca pracy, szkoły, najbliższych sklepów czy placówek ochrony zdrowia. W najbliższym otoczeniu warto też sprawdzić to, czy są place zabaw, miejsca spacerowe, parki, restauracje oraz łatwy dostęp do komunikacji miejskiej. Kwestie praktyczne powinny mieć znaczenie pierwszorzędne.
Podejrzyj plany mieszkania i sprawdź jego usytuowanie względem stron światła. Te położone od strony wschodu i północy będą ciemniejsze i chłodniejsze. My zdecydowanie polecamy mieszkania z wystawą południowo-zachodnią, a najlepiej dwustronne – sypialnie od wschodu, część dzienna od południa. Znaczenie ma również układ mieszkania. Przed zakupem starannie go przeanalizuj i zastanów się, czy masz pomysł na to, jak urządzić swój przyszły dom. Przestudiuj plany pod względem ustawności mebli czy aranżacji kuchni i łazienki, które często sprawiają najwięcej problemów podczas remontów. Przyjrzyj się metrażom powierzchni. Zbyt mała sypialnia może ograniczać Cię co do wielkości łóżka czy szafy, a mała łazienka wiąże się z koniecznością zainstalowania wanny zamiast prysznica.
Formalności związane z zakupem mieszkania
Z zakupem mieszkania związany jest szereg formalności, szczególnie skomplikowanych i czasochłonnych, jeśli wspomagamy się kredytem hipotecznym lub kupujemy mieszkanie z rynku wtórnego.
Mieszkanie z rynku pierwotnego jest pozbawione podatku od czynności cywilno-prawnych, ale konieczne jest podpisanie umowy przedwstępnej, jeśli posiłkujemy się kredytem z banku. Umowa ta jest wymagana już na etapie wyliczania przez bank naszej zdolności kredytowej. Określamy w niej cenę zakupu, termin przekazania mieszkania oraz wszystkie ogólne warunki zakupu. Zazwyczaj wymagana jest opłata w formie zaliczki lub zadatku. Ostateczna umowa podpisywana jest u notariusza, który sporządza również akt notarialny i, od zeszłego roku, ma obowiązek zgłosić nieruchomość do właściwego sądu celem ustanowienia księgi wieczystej.
Po zakupie mieszkania należy również odwiedzić urząd skarbowy, w którym trzeba będzie wnieść podatek od ustanowienia hipoteki na rzecz banku. Wynosi on 19 zł bądź 0,1% zabezpieczonej wierzytelności i zależy od warunków podpisanej umowy i hipoteki.
Fot. Depositphotos.com
Kupno mieszkania z rynku wtórego jest nieco bardziej kosztowne ze strony podatkowej niż w przypadku mieszkania kupionego od dewelopera w stanie surowym. Nowy właściciel musi bowiem liczyć się z opłatą notarialną od czynności cywilno-prawnych, która wynosi 2% wartości rynkowej nieruchomości. Opłata ta wyliczana jest przez notariusza, u którego będziesz podpisywał akt notarialny i umowę kupna – sprzedaży nieruchomości. Ponadto notariusz dodatkowo policzy za sporządzenie tej umowy i aktu, ale pamiętaj, że mimo tego, iż taksa notarialna wydaje się być narzucona z góry – wynagrodzenie dla notariusza możesz negocjować. Jego obowiązkiem jest również zgłoszenie nowego właściciela i wpisanie go do ksiąg wieczystych nieruchomości.
Jednak przed podpisaniem jakichkolwiek umów sprawdź, czy mieszkanie wolne jest od wad prawnych: zaległości czynszowych, podatkowych, kto jest w nim zameldowany oraz kto został wpisany w księgę wieczystą (nie może w niej być żadnych innych wierzytelności niż bank). Księgi wieczyste można podglądać w Internecie. Wystarczy znać ich numer i nazwisko prawnego właściciela. Jeśli wszystko się zgadza, możemy podpisać umowę z poprzednim właścicielem nieruchomości. Na jej podstawie zostanie nam wydane mieszkanie zgodnie z umówionym terminem.
Koniec formalności to zgłoszenie się do urzędu miasta lub gminy celem zarejestrowania nieruchomości do opodatkowania czy ewentualnej zmiany właściciela. Razem z aktem notarialnym możemy też złożyć wniosek o meldunek stały lub tymczasowy. Ostatnia wizyta to kontakt ze spółdzielnią mieszkaniową. Warto do niej się zapisać, poznać obowiązujące zasady i regulaminy.
Ostatnie dopłaty MDM w programowaniu 2017/2018
Rząd polski ogłosił, że obecny rok jest przedostatnim rokiem, w którym można liczyć na dofinansowanie mieszkania w programie Mieszkanie dla Młodych. Środki na programowanie w perspektywie 2017/2018 kończą się wraz z końcem września 2018, a trzeba dodać, że pierwsza pula na rok 2018 już została wyczerpana. Kolejne wnioski będą przyjmowane po 1 stycznia 2018 roku, jednak już pod koniec bieżącego roku warto zacząć zbierać niezbędną dokumentację.
Jakie wymogi należy spełniać, by móc skorzystać z dofinansowania? Z dniem 30 września 2018 nie można mieć ukończone więcej niż 35 lat. Osoba starająca się o dopłatę MDM nie może być właścicielem lub współwłaścicielem żadnego mieszkania – co ciekawe, ani w chwili złożenia wniosku, ani w przeszłości. W programie mogą brać udział zarówno małżeństwa, jak i osoby żyjące w nieformalnych związkach partnerskich oraz osoby samotne, single. Kredyt z bankiem musi być podpisany na co najmniej 15 lat. Minimalny wkład własny wynosi 10% wartości transakcji bankowej.
Dofinansowanie MDM obejmuje mieszkania i domki jednorodzinne z rynku wtórnego i pierwotnego, a za ograniczenie ma służyć wielkość nieruchomości. Mieszkanie musi mieć do 75 m², a dom jednorodzinny do 100 m². Wyjątkiem są rodziny wielodzietne, z przynajmniej trójką dzieci. Wtedy założenia dopłat MDM pozwalają zwiększyć nieco powierzchnię obiektu mieszkalnego do 85 m² w przypadku mieszkania i do 110 m², jeśli kupujemy dom.
Poza wymaganiami, jakie musimy spełnić przed zakupem, trzeba spełnić też pewne warunki, by dopłata nie została nam cofnięta. To przede wszystkim zakaz sprzedaży nieruchomości w ciągu 5 lat od zakupu. W tym czasie nie możemy też wynajmować lub użyczać naszego mieszkania. Ponadto zakazana jest zmiana przeznaczenia mieszkania oraz kupno kolejnej nieruchomości. Dopłatę MDM będziemy musieli zwrócić także wtedy, gdy spłacimy kredyt przed upływem 5 lat.
Odbiór mieszkania – na co zwrócić uwagę?
Gdy wybierasz się na odbiór mieszkania, niezależnie od tego, czy jest to mieszkanie z rynku wtórnego, czy pierwotnego, przygotuj sobie protokół zdawczo-odbiorczy. W nim określony zostanie stan przekazywanego mieszkania, ewentualne usterki do naprawienia lub widoczne wady mieszkania.
Podczas odbioru mieszkania warto skorzystać z usług specjalisty. Może być to znajomy budowlaniec, inspektor nadzoru, inżynier czy elektryk. Spojrzy on fachowym okiem na mieszkanie i wyłapie usterki, których oko laika nie ma prawa zobaczyć. Jeśli nie masz takiej możliwości przeczytaj, na co warto zwrócić uwagę podczas odbioru nieruchomości.
Najlepiej na odbiór mieszkania umówić się w dzień, gdyż dzięki naturalnemu światłu łatwiej wyłapiesz wszelkie niedociągnięcia. Zabierz ze sobą umowę z załącznikami, w której określone są miedzy innymi wymiary pomieszczeń, położenie gniazdek, kabli, materiał, z jakiego wykonane są ściany czy okna. Przyda się miarka i poziomica – sprawdzisz nimi wysokość pomieszczeń, wielkość drzwi i okien. Koniecznie otwórz i zamknij okna we wszystkich możliwych konfiguracjach – od uchylonych po otwarte na oścież – powinny chodzić lekko i łatwo się zamykać. Co ważne, przyjrzyj się jakości szyb w ramach, by sprawdzić, czy nie mają zadrapań i zarysowań. Potwierdź też jakość wykonania parapetów i materiał, z jakiego zostały zbudowane (powinien zgadzać się z umową). Za pomocą poziomicy skontroluj prawidłowe wykonanie podłogi i ścian, które, co oczywiste, muszą być proste. Zajrzyj również na balkon bądź taras.
Sprawdź też instalację elektryczną. W mieszkaniu od dewelopera może nie być jeszcze prądu, ale mieszkanie z rynku wtórnego z pewnością musi mieć działające wszystkie światła i gniazdka (przyda się miernik napięcia).
Jeśli tylko zauważysz jakiekolwiek wady w mieszkaniu, koniecznie zapisz to w protokole zdawczo-odbiorczym. Będzie to bowiem jedyny dokument uprawniający Cię do wniesienia reklamacji w późniejszym czasie lub uzyskania od sprzedającego bonifikaty.
Jak tanio urządzić pierwsze mieszkanie?
Kredyt i wszelkie opłaty, jakie ponosimy w związku z kupnem mieszkania, bardzo intensywnie drenują nasze portfele. Niestety, jeśli kupiliśmy mieszkanie od dewelopera to dopiero początek wydatków. Urządzenie naszego domu to kolejny, bardzo duży wydatek, na którym możemy jednak trochę oszczędzić. Poznaj pomysły na obniżenie kosztów remontu i meblowania nowego mieszkania.
Część prac w mieszkaniu możesz wykonać samodzielnie. Należy do nich malowanie ścian oraz położenie paneli podłogowych. Poradzisz sobie z gruntowaniem ścian, usuwaniem starych tapet i wygładzaniem ścian. Także niektóre meble i dodatki dla domu wykonasz samodzielnie. Wykorzystaj trend DIY (Do It Yourself) – popularne teraz są meble z palet, skrzynek po owocach oraz własnoręcznie szyte poduszki i pościele. Dobrym pomysłem jest również przerabianie starych mebli. W sieci znajdziesz wiele pomysłów i rad, jak zrobić to dobrze. Z pewnością sobie poradzisz i zaoszczędzisz kilka tysięcy złotych. Nie mówiąc już o dumie, jaką odczujesz jako twórca i domowy majster.
Warto też szukać okazji na zakup materiałów wykończeniowych – kafelek, farb do ścian, paneli, klejów… ceny w marketach budowlanych mogą się diametralnie różnić, a zaoszczędzenie kilkuset złotych na samych farbach robi znaczącą różnicę. Podobnie ma się sprawa ze sprzętem kuchennym oraz całym wyposażeniem AGD. Poluj na promocje, których najwięcej jest w Internecie. W tym zadaniu pomogą Ci porównywarki cen. Meble też możesz kupić na wyprzedażach. Duże markety meblowe robią posezonowe czyszczenie magazynów i upragniona sofa może być tańsza o nawet 40%. Pamiętaj tylko, by nie kupować najtańszych produktów tylko ze względu na ich niską cenę. Bardzo często są słabej jakości i po kilku latach może czekać Cię powtórka z rozrywki – kolejny remont lub wymiana AGD. Radzimy wybieranie materiałów wykończeniowych, armatury, baterii kuchennych, mebli wiodących producentów, ale na wyprzedażach lub sezonowych promocjach. Dzięki temu macie pewność, że nie zepsują się i nie zniszczą podczas codziennego użytkowania.
Fot. Depositphotos.com
Jeśli kupujesz do kuchni meble na wymiar, konieczne negocjuj cenę montażu. Niektóre firmy do zakupu mebli u siebie, dokładają tę usługę gratis. Szukaj firm stolarskich poza centrami dużych miast. W okolicznych małych miejscowościach prawdopodobnie okaże się być taniej, a fachowcy będą mieli wiele wolnych terminów na realizację Twojego zamówienia. Nie mniej jednak, na wykonanie mebli na wymiar przyjdzie Ci poczekać od 2 do nawet 5 tygodni.