Jak wybrać dobry materac? Porady i inspiracje

Jak sobie pościelisz, tak się wyśpisz? Tak, ale pamiętajcie o także o tym, że na jakość snu ogromny wpływ ma materac, na którym śpicie. Trzeba wybrać odpowiednią twardość materaca do spania, jego wymiary oraz materiał, z jakiego jest wykonany. Przeczytajcie nasz przewodnik po materacach i śpijcie dobrze!

Rodzaje materacy

Jedną z ważniejszych decyzji, jakie musimy podjąć przy zakupie materaca, jest wybór jego odpowiedniego dla naszych potrzeb rodzaju. Na rynku, w wyspecjalizowanych sklepach lub po prostu sklepach meblarskich, możemy odnaleźć kilkanaście rodzajów materacy. Nie zawsze najdroższe rozwiązanie musi okazać się najlepsze, ale trzeba też pamiętać o tym, że niska cena materaca może być związana z niedostateczną dbałością o jego wykonanie i jakość. Zobaczcie, co macie do wyboru.

Materac piankowy

Materace piankowe to jedne z najprostszych w konstrukcji materace, których podstawą jest tylko odpowiednia pianka poliuretanowa. Te materace wykazują wysoką elastyczność, ponieważ dopasowują się do kształtu ciała i sposobu spania. By nie były zbyt miękkie, dodaje się dla ich wzmocnienia elementy warstwy kokosowej (tzw. włókno kokosowe).

Właściwości pianki poliuretanowej pozwalają jej także na powolne powracanie do pierwotnego kształtu, a także stosunkowo długą żywotnością materac – o ile do jego produkcji wykorzystano najlepsze i najbardziej nowoczesne rodzaje pianek.

Materac bonellowy

Materace bonellowe to materace starszego typu, które obecnie poleca się w zasadzie wyłącznie osobom o dużej masie ciała i z ograniczonym budżetem. Są to bowiem bardzo tanie materace, których konstrukcja opiera się na metalowych sprężynach o różnej szerokości. Materace te są bardzo elastyczne, ponieważ wykonane są z cienkich drutów (2,2 mm). Dlatego też nie nadają się dla pary z dużą różnicą wagi – osoba mniejsza będzie wpadała na tę ważącą więcej podczas spania. Do zalet materacy sprężynowych, poza wyjątkowo niską ceną, należy ich duża trwałość i bardzo mały ciężar.

Z tych wszystkich względów materac bonellowy polecamy przede wszystkim jako materac przejściowy lub do użytku wyłącznie dla jednej osoby. Sprężyny po jakimś czasie mogą zacząć wystawać poza powierzchnię materaca, dlatego dobrym pomysłem jest zakup materacy sprężynowych z dodatkowym wzmocnieniem (np. z końskiego włosia, trawy cytrynowej, włókna kokosowego) – niestety wpłynie to na zwiększenie twardości materaca.

Materac kieszeniowy

Materace kieszeniowe to jedne z najbardziej popularnych obecnie rodzajów materacy ze względu na idealną proporcję pomiędzy ceną a jakością. Materac kieszeniowy zbudowany jest z szeregu małych kieszonek ze sprężynami, które połączone są ze sobą przy pomocy woreczków tkaninowych. To właśnie taka budowa jest tajemnicą optymalnego podparcia dla kręgosłupa i doskonałego dopasowania do kształtu ciała. Warto wiedzieć, że im więcej sprężyn i kieszeni w materacu kieszeniowym, tym bardziej jest on wygodny, a jakość snu lepsza. Bowiem kieszonki zapewniają niezależną pracę każdej sprężyny, więc materace tego typu charakteryzują się bardzo pożądaną elastycznością punktową.

Materac kieszeniowy jest także niezwykle cichy w użytkowaniu – dzięki materiałowym kieszeniom całkowicie zniwelowany został problem uginających się sprężyn materaca. Uznaje się także właściwości tego materaca za rehabilitacyjne, ponieważ dobrze wpływa na zdrowie kręgosłupa i jest dla niego bardzo dobrym podparciem, ale też świetnie wpływa na krążenie i relaks mięśni w ludzkim ciele.

By jednak w pełni cieszyć się właściwościami tego typu materaców, trzeba pamiętać, że lepiej nie stawać na nich w pionie, ponieważ w znacznym stopniu może to odkształcać sprężyny, nawet trwale. To także materace wyjątkowo ciężkie oraz wymagające dobrze dobranych stelaży (przerwa między listwami nie może być większa niż 3 cm), co niestety nie zawsze korzystnie wpływa na ich wentylację, higienę snu i prawidłowe odprowadzanie wilgoci.

Najlepsze właściwości i parametry materaców kieszeniowych uzyskuje się w materacach do 160 cm, ponieważ większe muszą być konstruowane z wykorzystaniem pianki poliuretanowej.

Materac wysokoelastyczny

Materace wysokoelastyczne to materace, które charakteryzuje niski ciężar, niespotykana trwałość oraz higieniczność w użytkowaniu (można materac ten czyścić poprzez sterylizację parą wodną). Jednak najważniejsza jego cecha to wyjątkowa elastyczność punktowa, którą można dowolnie sterować przez wykonywanie dodatkowych nacięć na materacu. Materac ten bowiem wykonany jest z nowoczesnego rodzaju pianki, na której wykonane są dobrze przemyślane nacięcia, zapewniające pożądaną elastyczność. Pianka, z której zrobiony jest materac wysokoelastyczny, to materiał, który znacznie szybciej wraca do pierwotnego kształtu niż jakikolwiek inny, przeznaczony na materace. Z tego powodu materace wysokoelastyczne uważa się za materace o właściwościach rehabilitacyjnych – doskonale sprawdzają się do stosowania w przypadku osób z ryzykiem odleżyn, ze zmianami zwyrodnieniowymi stawów, kręgosłupa i kończyn, przy urazach czaszkowo-mózgowych, schorzeniach reumatycznych stawów, złamaniach kończyn oraz wadach postawy.

Niestety, przy zakupie materaca wysokoelastycznego, musimy liczyć się z bardzo wysoką ceną (w porównaniu do najbardziej popularnych materacy kieszeniowych czy sprężynowych).

Materac termoelastyczny

Materace termoelastyczne również wykorzystują nowoczesne technologie i rodzaje pianek. Wykonane są z wyjątkowego gatunku pianki, który odkształca się tylko pod wpływem ciepła (temperatury ciała człowieka). To powoduje, że materace te nazywane są materacami inteligentnymi.

Zadaniem materacy termoelastycznych jest niwelowanie napięcia podczas snu, co zapewnia bardzo dobrą jakość snu (nie przekręcamy się w nocy, nie odczuwamy potrzeby zmiany położenia, a więc nie budzimy się niepotrzebnie). Ciało ma odpowiednie podparcie (dokładnie takie, jakiego potrzebuje), krew krąży prawidłowo, a wśród osób trawle unieruchomionych nie powstają odleżyny. Ponadto wygodne jest także to, że materac ten nie wymaga stosowania jakiegoś specjalnego rodzaju stelaża, a będzie pasował praktycznie każdy. Ich zakup powinny też rozważyć kobiety w ciąży.

Czy ma jakieś wady? Niestety materace termoelastyczne są bardzo drogie (ich zakup to kwestia kilku tysięcy) i przy ich stosowaniu należy zapewnić wysoką temperaturę w sypialni (pomiędzy 17 a 23 st.C), ponieważ w niższej pozostanie twardy.

Materac lateksowy

Materace lateksowe należą do mniej popularnych rozwiązań, jednak jeżeli szczególnie zależy nam na właściwościach antybakteryjnych oraz antygrzybicznych, powinniśmy zwrócić na nie szczególną uwagę. Wykazują one bowiem bardzo wysoki wskaźnik antyalergiczności, więc nadają się dla osób wrażliwych i cierpiących na różnego rodzaju alergie. Lateks, używany w materacach, wykonywany jest z połączenia lateksu syntetycznego z naturalnym mleczkiem drzewa kauczukowego (to tzw. lateks naturalny), co zapewnia mu dobrą trwałość i elastyczność punktową. Materace lateksowe zwykle nie są dzielone na strefy, ale właśnie ta elastyczność powoduje, że zapewniają bardzo wysoki komfort snu.

Wentylację zapewnia system otworów w materacu, idealnie odprowadzający wilgoć. Materace lateksowe są ponadto wyjątkowo trwałe (liczy się, że w ciągu pięciu lat zużywa się tylko 5 do 10 proc.). Za ich niewątpliwą wadę można uznać wysoki ciężar (wymagany jest dobry jakościowo stelaż z przerwami między listwami do maksymalnie 3 cm). Nieprzyjemny może być także zapach lateksu, który utrzymuje się do kilku miesięcy po zakupie (po około 3 miesiącach powinien całkowicie się ulotnić).

Odpowiednia twardość materaca

Właściwa twardość materaca to nie tylko wygoda, ale przede wszystkim zdrowie. Zbyt twardy materac może powodować ucisk na naczynia krwionośne, co związane jest z drętwieniem kończyn, bólem mięśni, a co z tym się wiąże – także z niewyspaniem. Z kolei zbyt miękki materac to ryzyko bólu mięśni i kręgosłupa, które zapadają się w nienaturalną dla nich pozycję. Dlatego do wyboru mamy trzy rodzaje materaców – średnie, miękkie i twarde. Warto przetestować je przed zakupem (można kupić materac w Internecie, jednak wcześniej warto przyjrzeć się różnym rodzajom w sklepie stacjonarnym i poleżeć na nich choć przez chwilę).

Twardość materaca określa się symbolem H – od H2 do H4. Jak wybrać właściwie? Osoby, które ważą mniej niż 80 kg, mogą wybrać materac z twardością H2. Z kolei osoby ważące pomiędzy 80 a 100 kg powinny rozważyć materac o twardości H3. Natomiast dla osób ważących 100 kg i więcej najlepszym rozwiązaniem jest postawienie na twardość materaca H4.

Za twardość i wygodę materaca odpowiadają także strefy twardości. Dobre materace mają ich przynajmniej 3, a te najlepsze nawet 7 (7 punktów ciężkości posiada też ludzkie ciało). Materace te doskonale dopasowują się do kształtu ciała człowieka, podpierając ich najważniejsze punkty. Z jednym zastrzeżeniem – nie nadają się dla osób poniżej 160 cm wzrostu i z wagą ciała mniejszą niż 70 kg.

Pokrowce na materac

W większości przypadków warto przemyśleć zakupienie dodatkowego pokrowca na materac, który zapewnia higienę (można go zdjąć z materaca i prać) oraz znacząco przedłuża żywotność materaca. Pokrowce na materace wykonane są z różnych materiałów. Bardzo popularna jest zwykła bawełna, która dobrze odprowadza wilgoć, zabezpiecza materac przez grzybami i pleśnią, a także jest łatwa w pielęgnacji i tania. Nie polecamy jeszcze tańszej wersji materiału na pokrowce, jakim są tworzywa sztuczne. Bardzo często nie oddychają właściwie, mają niską temperaturę prania oraz szybko ulegają zniszczeniom.

Źródło zdjęcia: Depositphotos.com

Za to osoby, które chcą zainwestować w najlepszej jakości pokrowce na materace, powinny rozważyć wybór jedwabiu lub bambusa (w połączeniu z bawełną). Materiały te wykazują najlepsze właściwości termoregulacyjne, ochronne oraz najwyższą trwałość. A dla osób ceniących prozdrowotne działanie materacy i ich pokrowców, rekomendujemy rozglądanie się za materiałami z dodatkiem jonów srebra (właściwości antybakteryjne) lub wyciągów z aloesu (działanie odmładzające).

Stelaże pod materace

Stelaż pod materac jest obowiązkowy, jeśli zależy nam na wygodzie i komforcie spania. Stelaż materaca jest też odpowiedzialny za prawidłową wentylację materaca (odprowadzanie wilgoci), zapewniając jednocześnie jego trwałość i żywotność oraz odpowiednią twardość. Część łóżek ma już wbudowane stelaże, które nie zawsze są odpowiednio dobrane do materaca, a częstokroć są bardzo złej jakości, przez co w dużym stopniu przyczyniają się do niewygody i po prostu niszczą właściwości naszego materaca.

Dlatego polecamy, jeśli rama naszego łóżka na to pozwala, stosowanie właściwie dobranych stelaży do materacy. Powinny być wykonane z drewna giętkiego, szczególnie jeżeli nasz materac wykonano z materiałów elastycznych (dotyczy to m.in. materacy kieszeniowych, lateksowych i wysokoelastycznych). Odległość między listwami nie powinna przekraczać 5 cm, a w przypadku materacy twardych (kokosowych, niektórych kieszeniowych – np. wzmacnianych podkładkami z kokosa) można odległości te zwiększyć do około 8 cm.

Materac dla pary – jeden czy dwa?

Pary często stają przed dylematem – czy zdecydować się na jeden, czy na dwa materace, szczególnie w sytuacji, gdy łóżko jest pokaźnych rozmiarów (powyżej 180 cm szerokości). Z jednej strony warto przemyśleć kupno dwóch oddzielnych materacy, kiedy każda z osób ma inne wymagania i potrzeby podczas snu. Można wtedy dopasować je bardzo indywidualnie i jedna część będzie twardsza, druga bardziej miękka. To dobry pomysł dla par różniących się znacznie „gabarytami”. Trzeba jednak w tym przypadku liczyć się z tym, że może okazać się, że między materacami powstanie „przepaść”, czyli strefa o mniejszej stabilności, na której trudno będzie leżeć razem, jeśli para postanowi spać bliżej siebie. Jeśli zdecydujemy się na to rozwiązanie, musimy szczególną uwagę zwrócić na to, by materace taką samą wysokość i jednolity rodzaj pokrowca. Dlatego z drugiej strony warto przemyśleć zakup dużego materaca o uniwersalnych właściwościach, który zapobiegnie tego typu niedogodnościom. Nowoczesne materace są tak skonstruowane, że nie musimy się obawiać tego, że będziemy zbyt intensywnie odczuwać ruchy drugiej osoby w łóżku (przed wyborem materaca warto zwrócić uwagę przede wszystkim na odpowiednią ilość stref materaca).